Published
Η Αυγή
Ο εθνοτικός/ρατσιστικός εθνικισμός και ιμπεριαλισμός του Πούτιν λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο του παγκόσμιου καπιταλισμού και όχι έξω από αυτόν
____________________________________________________________________________________________
Κατ’ αρχάς, δύο λόγια γενικά.
Όπως έγραψα προ εβδομάδος σε κείμενο με τίτλο «Παγκόσμιος πόλεμος και παγκοσμιοποίηση», βρισκόμαστε ήδη εν μέσω παγκοσμίου πολέμου. Η κυρίαρχη εικόνα που έχουμε όταν μιλάμε για παγκόσμιο πόλεμο στην εποχή μας είναι ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα. Όμως αυτό δεν είναι απαραίτητο. Βρισκόμαστε σε παγκόσμιο πόλεμο γιατί δύο ολιγαρχικές υπερδυνάμεις, που συνεργάζονται στην παγκοσμιοποίηση του κεφαλαίου, βρίσκονται σε διαμάχη συμφερόντων και ανάμεσά τους την πληρώνει τραγικά μια χώρα και ο πληθυσμός της. Ο κίνδυνος, όμως, να επεκταθεί αυτή η τραγωδία παντού είναι άμεσος.
Σε τέτοιες ακραίες περιπτώσεις, όπου διακυβεύεται το μέλλον της ανθρωπότητας, δεν μπορούμε να μένουμε αμέτοχοι, ούτε ουδέτεροι, σύμφωνα με την αρχαία σοφία του Σόλωνα, που απαγόρευε την ουδέτερη στάση στη Δημοκρατία. Οπότε, στη συγκεκριμένη περίπτωση το οποιαδήποτε αντιΝΑΤΟϊκό πνεύμα δεν επαρκεί για να κρατήσουμε τυχόν ίσες αποστάσεις. Ο μεγαλύτερος εχθρός της ειρήνης -όχι γενικά, ή στο μέλλον, αλλά αυτή τη στιγμή και σε αυτή τη συγκυρία- είναι ο εθνικιστικός ιμπεριαλισμός του Πούτιν.
Και εξηγούμαι: με γνώμονα την προοπτική του πολιτισμού. Εδώ και 15 χρόνια τουλάχιστον, το καθεστώς Πούτιν -ένα καθεστώς στυγνού μοναρχισμού και καπιταλισμού ταυτόχρονα- συντηρείται πολιτισμικά από το όραμα ενός εθνοτικού/ ρατσιστικού εθνικισμού (ο όρος ethnonationalism είναι αδόκιμος στη γλώσσα μας), ο οποίος βαδίζει μεν στα χνάρια του παλιού πανσλαβισμού του 19ου αιώνα, αλλά με καθαρή και ασυμβίβαστη ηγεμονία τη Μεγάλη Ιδέα της Μητέρας Ρωσίας. Με αυτή την έννοια οι Ουκρανοί παύουν να είναι Σλάβοι αδερφοί - ο Πούτιν ο ίδιος είπε: Ουκρανία δεν υπάρχει στην Ιστορία ως λαός. Είναι το ίδιο επιχείρημα που χρησιμοποιεί το Ισραήλ για τους Παλαιστίνιους με τις ίδιες ακριβώς τακτικές βίας, κατάκτησης εδαφών, εξόντωσης αμάχων κ.λπ.
Αυτός ο εθνοτικός/ρατσιστικός εθνικισμός είναι επίσης θρησκευτικός - και στο επίπεδο μιας δογματικής έννοιας της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία αντιτίθεται σε όλο τον δυτικό χριστιανισμό (αλλά επίσης περιφρονεί τις άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες) και επίσης σε επίπεδο καθαρά φαντασιακό: όπου το δόγμα είναι η αλήθεια και δεν επιτρέπεται η οιαδήποτε ετερόδοξη στάση. Σκεφτείτε πώς ο Πούτιν χρησιμοποιεί τη θρησκεία για να φυλακίσει και να εξοντώσει οποιονδήποτε τρόπο ζωής αντιτίθεται προς το δόγμα, κυρίως τον φεμινισμό, τη μη θεωρούμενη σωστή σεξουαλικότητα, τη θεωρούμενη «δυτική συμπεριφορά» κ.λπ. (π.χ. η περίπτωση φυλάκισης του γυναικείου συγκροτήματος "Pussy Riot"). Για τον ίδιο λόγο βλέπουμε πάνω από 300.000 χιλιάδες Ρώσους, κυρίως νέους με μόρφωση και παιδεία, να αυτοεξορίζονται άρον-άρον σε χώρες όπως η Τουρκία, το Ουζμπεκιστάν κ.α. Ο Πούτιν αυτό το ονόμασε αυτοκάθαρση - μια λέξη με φασιστική χροιά.
Μια αφελώς οριενταλιστική θέση περί της υπεροχής της Ανατολής είναι κυρίαρχο στοιχείο αυτού του φαντασιακού. Στο πλαίσιο της μεγάλης μάχης με τη Δύση, η Ρωσία επαναφέρει και δικαιώνει τη ρήση του συντηρητικού Αμερικανού στοχαστή Samuel Huntington, ο οποίος μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου ανήγγειλε τη νέα εποχή της «σύγκρουσης πολιτισμών» (Clash of Civilizations).
Σημειωτέον, η θέση αυτή έδωσε εγκυρότητα στην αντι-ισλαμική πολιτική του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στην περίοδο των πολέμων στο Ιράκ και Αφγανιστάν, μετέπειτα Συρίας. Όπως είπε ρητά ο βασικός ιδεολόγος και προπαγανδιστής του Πούτιν Αλεξάντερ Ντούγκιν σε πρόσφατη συνέντευξή του στην Αλ-Τζαζίρα (επί λέξει): «Ο μόνος τρόπος να αποδείξουμε την αληθή σκέψη του Χάντινγκτον ήταν να εισβάλουμε στην Ουκρανία».
Σε αυτό το πλαίσιο, δεν πρέπει να μας εκπλήσσει καθόλου η συνεργασία του Πούτιν με τον Τσετσένο οπλαρχηγό και στυγνό εγκληματία Ραμζάν Καντίροβ, σε ειδικές επιχειρήσεις εξόντωσης αμάχων Ουκρανών. Η συγκεκριμένη συμμαχία Ορθοδοξίας και Ισλάμ γίνεται εφικτή στο πλαίσιο ενός κοινού εχθρού - τη Δύση. Δεν είναι η πρώτη φορά στην Ιστορία, αλλά δεν θα επεκταθώ σε αυτό. Για τον Ντούγκαν και τον Πούτιν αυτό σημαίνει ρητά την αποθέωση του ευρω-ασιατικού πολιτισμού. Σημειώνω ότι γι’ αυτούς η Ελλάδα δεν υπάρχει σε αυτό το σχήμα, ενώ αντιθέτως υπάρχει η Τουρκία, υπό κάποιους όρους.
Τελειώνω επισημαίνοντας: ο εθνοτικός/ρατσιστικός εθνικισμός και ιμπεριαλισμός του Πούτιν λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο του παγκόσμιου καπιταλισμού και όχι έξω από αυτόν. Όπως και σε έναν βαθμό αρέσκεται και στην Κίνα, η απόφαση των Ρώσων είναι να διαλύσουν την παγκοσμιοποίηση -από την οποία βέβαια έχουν επωφεληθεί, συνεπώς εις βάρος των ίδιων των Ρώσων πολιτών- προκειμένου να δημιουργηθούν πολλαπλές εστίες ολιγαρχίας στον πλανήτη. Μιλούν καθαρά για πολυ-πολικό πλανητικό σχήμα - προσθέτω, ολιγαρχιών. Γι' αυτό και ο Πούτιν είναι συμπαθής σε όλη την γκάμα αυταρχικών εθνικιστών ηγετών, από τον Όρμπαν μέχρι τον Μπολσονάρου, και βέβαια τον Τραμπ.
Για κάθε πολίτη στον κόσμο ο οποίος σκέφτεται δημοκρατικά και στο πλαίσιο της διεθνούς αλληλεγγύης των λαών, όπως είναι η παράδοση της Αριστεράς παγκοσμίως, οι θέσεις αυτές ανήκουν στην Ακροδεξιά, χωρίς περιφράσεις. Ένα παγκόσμιο κίνημα ειρήνης, λοιπόν, πρέπει να έχει πρώτιστο αντικείμενο την αντίσταση σε αυτό το ρωσικό ηγεμονικό αφήγημα. Η οιαδήποτε αντιπαλότητα έχουμε εναντίον της παγκοσμιοποίησης του κεφαλαίου δεν μπορεί να πάρει αυτό τον δρόμο. Ο δρόμος αυτός μας οδήγησε σε ακόμη έναν παγκόσμιο πόλεμο και μπορεί να μας οδηγήσει και στην ολική καταστροφή.
Προφανώς αυτό δεν σημαίνει ότι επιτρέπουμε τη ρωσοφοβία, αποκλείοντας Ρώσους καλλιτέχνες, αθλητές, ερευνητές και δημιουργούς. Δεν μποϊκοτάρουμε τον ρωσικό πολιτισμό, δεν σταματάμε να διδάσκουμε στα πανεπιστήμιά μας τον Ντοστογιέφσκι, τον Τσαϊκόφσκι ή τον Λένιν. Αλλά, ναι, κάνουμε ό,τι μπορούμε στο πλαίσιο της διεθνούς αλληλεγγύης να στηρίξουμε τις ρωσικές δυνάμεις που προσπαθούν να απαλλαγούν από το καθεστώς Πούτιν, με τον ίδιο τρόπο που αντιστεκόμαστε στις φίλες δυνάμεις στη Δύση που βλέπουν τον κόσμο μέσα από το όραμα του Πούτιν. Και, δυστυχώς, είναι πολλές και παντού.
https://www.avgi.gr/politiki/413454_giati-ofeiloyme-na-antistathoyme-sto-kathestos-poytin